Kemoterapi

yazar: PD Dr. med. Gesche Tallen, erstellt 2003/01/01, editör: Maria Yiallouros, Yayın İzni: Prof. Dr. med. Dr. h.c. Günter Henze, türk tercüman: Sait Kont, Last modification: 2018/05/16 doi:10.1591/poh.kinderkrebsinfo.chemotherapie

Çocuklarda ve gençlerde kanser tedavisinde uygulanan radyoterapi ve ameliyat yöntemlerinin yanısıra kemoterapi uygulaması, üçüncü terapi sütununu oluşturur. Kemoterapi terimi, “sitostatik” denilen ve hücre büyümesini frenleyen ilaçlarla tedavi anlamına gelir.

Sitostatiklerin [sitostatik] hücre büyümesini frenleyici etkileri hakkında ilk bilgiler, adına alkilanz denilen suni olarak elde edilen maddelerin kullanılması esnasında elde edilmiştir.

İlk defa 1940’lı yılların sonlarına doğru akut lenfoblastik lösemi hastalarında sitostatik yardımıyla adına remisyon denilen hastalığın gerilemesi olayları gözlenmiştir. Günümüzde halen çeşitli madde gruplarından elde edilen otuzun üzerinde sitostatik ilaç çocuk ve gençlerde kanser tedavisinde kullanılmaktadır.

Kemoterapi şu hedeflerle uygulanabilir:

  • Habis bütün hücrelerin telef edilmesi hedefiyle.
  • Bir katı yani solid tümörün bir ameliyatla veya radyoterapi uygulamasıyla ufaltılmasından sonra arta kalan kötü huylu hücrelerin tamamen telef edilmesi hedefiyle (adyuvant kemoterapi).
  • Bir ameliyata veya radyoterapiye başlamadan önce tümörün ufaltılabilmesi için kötü huylu hücrelerin telef edilmesi amacıyla (neoadyuvant kemoterapi).
  • En ufak metastazların (mikrometastaz) imha edilmesi amacıyla. Henüz başlangıç devresinde olsa bile ve standart muayene metodlarıyla metastaza rastlanmasa bile, her habis hastalıkta mikrometastaz bulunabileceği dikkate alınmalıdır.

Önce hastanın tamamen iyileştirilmesi yani kanserli bütün hücrelerin tamamen ve kalıcı bir şekilde imha edilmesi hedeflenir (küratif tedavi). Günümüzde çocuk ve genç yaştaki kanserli hastaların % 80 kadarında bu hedefe ulaşılabilmektedir [KAA2016]. Öte yandan maalesef bazı durumlarda terapi hedefi, ancak kanserli tümörün büyümesinin frenlenmesi ve tümörün neden olduğu şikayetlerin sınırlanması şeklinde belirlenmek zorundadır (palyatif terapi).

Aşağıda kemoterapiye ilişkin genel anlamdaki bazı soruları cevaplamayı amaçlıyoruz. Herhangi bir kanser hastalığı söz konusu olduğunda, buna ait soruları tedavi ekibinize sormanızı tavsiye ederiz.

Kaynakça

  1. Pizzo PA, Poplack DG (eds): Principles and Practise of Pediatric Oncology. Lippincott Williams & Wilkins Fifth edition 2006 [ISBN: 9780781754927] PIZ2006
  2. Gadner H, Gaedicke G, Niemeyer CH, Ritter J (Hrsg): Pädiatrische Hämatologie und Onkologie. Springer-Verlag 2006 [URI: www.springer.com] GAD2006
  3. Gutjahr P: Krebs bei Kindern und Jugendlichen. Deutscher Ärzte-Verlag Köln 5. Aufl. 2004 [ISBN: 3769104285] GUT2004
  4. Gutjahr P: Krebs? Mein Kind? Leukämie und bösartige Tumoren bei Kindern. S. Hirzel Verlag Stuttgart - Leipzig 2000, 53 [ISBN: 3-7776-0979-X] GUT2000