Nükleer tıp yöntemleri

yazar: PD Dr. med. Gesche Tallen, editör: Maria Yiallouros, Yayın İzni: Prof.Dr. med. Dr.h.c. G. Henze, Dr. med. Ebru Saribeyoglu (türk.), türk tercüman: Sait Kont, Last modification: 2015/11/06

Nükleer tıp yöntemlerine dayalı tetkiklerle, organların resimlerle görüntülenmesinin yanısıra bunların fonksiyonlarıyla da bağlantı kurulabilir.

Bir organın fonksiyonuyla bağlantılı bir kimyasal bileşen, nuklid diye adlandırılan radyoaktif bir maddeyle (nuklid‎) işaretlenir. Radyoaktif işaretli bileşen genelde damar‎dan verilir, bazı hallerde ağızdan verilir. Bu madde belirli organlarda, dokularda ve/veya hastalık sebebiyle değişikliğe uğramış yerlerde vücutta toplanır. Radyoaktif madde toplandığı yerde özel bir kamera tarafından algılanan ve bir resim şeklinde görüntülenebilen ışınlar saçar.

Radyoaktif taşıyıcı maddeler genellikle çok kısa bir yarı ömre ‎sahiptir, dolayısıyla hastaya ve çevresine zarar veremezlar (yani çocuklar ışın saçmazlar). Tıpta en sık kullanılan nuklid Technetium‎ (99mTc) maddesidir. Bu madde örneğin iskelet sintigrafisi‎nde kullanılır.

Bazı nükleer tıp tetkikleri kullanılan nuklidin yarı ömrüne bağlı olarak iki gün sürer: Birinci gün radyonuklid verilir, ikinci gün görüntüleme yapılır‎. Ufak çocuklarda görüntüleme öncesi düşük doz bir sakinleştirici ( müsekkin) ‎vererek çocuğu sakinleştirmek uygundur.

Muayane sonuçlarının değerlendirilmesi daima bir radyoloji‎ uzmanı ile beraber tedavi ekibi tarafından yapılır. 18 yaşından küçük çocuk ve gençlerde nükleer tıp teknikleri ancak radyolog tarafından bilgilendirme yapıldıktan ve çocuğun veya gencin velisi yazılı olarak onam verdikten sonra uygulanır.

Bazı nükleer tıp yöntemleri aşağıda açıklanmıştır.